Tuần lễ
Thế giới Nuôi con bằng sữa mẹ từ 01 - 07/8 hằng năm được các quốc gia trên toàn
thế giới tổ chức nhằm khuyến khích và tăng cường việc nuôi con bằng sữa mẹ
(NCBSM). Với chủ đề “Tăng cường hỗ trợ NCBSM tại nơi làm việc”, Tuần lễ Thế
giới NCBSM năm nay sẽ tập trung đẩy mạnh việc bảo vệ, hỗ trợ và khuyến khích bà
mẹ phải đi làm tiếp tục nuôi con bằng sữa mẹ, góp phần nâng cao sức khoẻ, giảm
tử vong ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.
Hưởng ứng Tuần lễ thế giới nuôi con bằng sữa mẹ năm 2023, Bộ Y tế đã có văn bản chỉ đạo Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương phối hợp với Sở Lao động – Thương binh và xã hội, Liên đoàn Lao động tỉnh hướng dẫn các khu công nghiệp và doanh nghiệp có hơn 1.000 lao động nữ trên địa bàn triển khai phòng vắt, trữ sữa tại nơi làm việc theo quy định tại Nghị định 145/2020/NĐ-CP ngày 14/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Bộ Luật Lao động về điều kiện lao động và quan hệ lao động; Quyết định số 5175/QĐ-BYT ngày 09/11/2021 của Bộ Y tế về phê duyệt tài liệu “Hướng dẫn triển khai phòng vắt, trữ sữa mẹ tại nơi làm việc”. Trung tâm Kiểm soát bệnh tật hoặc đơn vị tương đương phối hợp với các đơn vị liên quan triển khai truyền thông cho các cấp, các ngành và người dân về tầm quan trọng của việc bú sớm trong vòng 01 giờ đầu sau sinh, nuôi con hoàn toàn bằng sữa mẹ trong 06 tháng đầu và tiếp tục cho trẻ bú đến 24 tháng tuổi. Sữa mẹ không những đảm bảo sức khỏe lâu dài cho bà mẹ, trẻ em mà còn nâng cao sức khỏe, bảo vệ trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ trong bối cảnh bệnh truyền nhiễm ngày một gia tăng.

Tư vấn, hướng dẫn nuôi con bằng sữa mẹ và theo dõi biểu đồ tăng trưởng cho các bà mẹ có con dưới 24 tháng tuổi tại Trạm Y tế phường Đề Thám, TP. Cao Bằng.
Những lợi ích của việc nuôi con bằng sữa mẹ:
NCBSM giúp cải thiện tâm lý cho bà mẹ và trẻ. Bà mẹ thường xuyên tiếp xúc, gần gũi con sẽ giúp gắn bó tình cảm mẹ và con, bà mẹ cảm thấy thoải mái tinh thần, yên tâm và giảm được sự lo âu, trầm cảm sau sinh. Việc nuôi con bằng sữa mẹ cũng khiến trẻ được tiếp xúc gần gũi mẹ, được âu yếm sẽ ít khóc hơn, cảm giác an toàn hơn, tinh thần, trí tuệ trẻ phát triển tốt hơn.
Giúp người mẹ giảm nguy cơ băng huyết, thiếu máu sau sinh; Giảm nguy cơ ung thư vú, buồng trứng; Chậm có thai trở lại (đặc biệt là giai đoạn NCBSM hoàn toàn trong 6 tháng đầu sẽ đạt hiệu quả cao trong việc tránh thai an toàn); Hồi phục nhanh cân nặng, vóc dáng ban đầu.
NCBSM chi phí ít hơn so với nuôi nhân tạo, tiết kiệm được kinh tế cho gia đình, cộng đồng và ngân sách quốc gia.
Sữa mẹ bảo vệ trẻ không tăng cân quá mức (thừa cân, béo phì) nhất là trong hai năm đầu đời và giảm nguy cơ mắc các bệnh mạn tính khi trưởng thành (tiểu đường, tim mạch, huyết áp…). Do sữa mẹ có các tham gia điều chỉnh ăn uống và cân bằng năng lượng.
Sữa non có yếu tố tăng trưởng biểu bì giúp cho ruột phát triển hoàn thiện chức năng, phòng tránh dị ứng và không dung nạp thức ăn khác. Sữa non chứa nhiều vitamin A có tác dụng cải thiện tình trạng nhiễm khuẩn của trẻ; giàu natri, kali, vitamin E và kẽm. Vì vậy cần cho trẻ bú sớm trong vòng 1 giờ ngay sau đẻ để tận dụng nguồn sữa non.
Không nên cho trẻ ăn/uống bất cứ thức ăn, nước uống nào khác trước bữa bú đầu tiên.
Ngay sau đẻ cần cho trẻ tiếp xúc da kề da với mẹ, để tạo điều kiện tự nhiên cho trẻ tìm vú mẹ và bắt đầu bữa bú đầu tiên. Theo đặc điểm sinh lý của trẻ, thời gian từ khi trẻ sinh ra được áp vào ngực bà mẹ cho đến khi trẻ tự tìm được bầu vú mẹ và bắt đầu bú vào khoảng 1 giờ. Đây được gọi là hành vi sinh tồn theo bản năng của trẻ. Trẻ sơ sinh cần được bú thường xuyên, theo nhu cầu và bất cứ khi nào trẻ có biểu hiện đòi bú.
Ảnh: Nguồn Internet
Từ 6 tháng trở đi, sữa mẹ vẫn giữ vai trò quan trọng cung cấp năng lượng và các chất dinh dưỡng cho trẻ. Trong đó từ 6 tháng đến 12 tháng, sữa mẹ tiếp tục cung cấp trên 1/2 nhu cầu dinh dưỡng của trẻ. Tuy nhiên, sữa mẹ sẽ không thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu dinh dưỡng ngày càng tăng lên theo sự phát triển của trẻ, vì vậy trong gia đoạn này ngoài sữa mẹ trẻ cần được ăn bổ sung hợp lý với các loại Vitamin, chất khoáng và các yếu tố vi lượng thích hợp cho sự phát triển của trẻ.
Trong năm thứ hai, sữa mẹ vẫn đáp ứng được khoảng 30% nhu cầu năng lượng, 50% nhu cầu protein và 45% - 75% nhu cầu vitamin A cho trẻ, ngoài ra còn cung cấp các yếu tố kháng khuẩn bảo vệ trẻ khỏi mắc nhiều loại bệnh. Bên cạnh đó, giai đoạn này sữa mẹ vẫn tiếp tục đóng vai trò trong phát triển trí tuệ và nhận thức của trẻ.
Vì vậy, hãy cho trẻ bú sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và tiếp tục bú mẹ đến 24 tháng để trẻ được phát triển toàn diện.
Nguyễn Khoa